ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΠΤΥΧΙΟΥ (2009)

Η κοινή διακήρυξη των Ευρωπαίων Υπουργών Παιδείας (μεταξύ αυτών και ο Γεράσιμος Αρσένης) που συναντήθηκαν στην Μπολόνια στις 19 Ιουνίου 1999 αναφέρει σχετικά με τη συσχέτιση των δύο κύκλων σπουδών, του προπτυχιακού και του μεταπτυχιακού :

«Υιοθέτηση ενός συστήματος σπουδών που θα στηρίζεται βασικά σε δύο κύριους κύκλους σπουδών, ένα προπτυχιακό και ένα μεταπτυχιακό. Η πρόσβαση στον δεύτερο κύκλο θα προϋποθέτει την επιτυχή ολοκλήρωση των σπουδών του πρώτου κύκλου, οι οποίες θα διαρκούν τουλάχιστον τρία χρόνια. Ο τίτλος σπουδών που θα χορηγείται μετά τον πρώτο κύκλο σπουδών θα αναγνωρίζεται στην Ευρωπαϊκή αγορά εργασίας ως ικανό επαγγελματικό προσόν. Ο δεύτερος κύκλος θα πρέπει να οδηγεί στο μεταπτυχιακό δίπλωμα (master) ή/και στο διδακτορικό δίπλωμα, όπως ήδη συμβαίνει σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες.»

Μετά την διακήρυξη της Μπολόνιας πάρθηκε απόφαση εφαρμογής στην Πράγα το 2001 και στη σύνοδο στο Βερολίνο το 2003 (η ελληνική κυβέρνηση έχει ψηφίσει και τις δύο). Τι σημαίνουν όμως όλα αυτά πραγματικά για εμάς;

Η δομή του συστήματος αυτού απαιτεί 3 κύκλους σπουδών:                                               1^ος κύκλος -Τουλάχιστον 3 χρόνια και αποδίδεται ο τίτλος του Bachelor of Engineer               2^ος κύκλος-Τουλάχιστον 1 χρόνος και αποδίδεται ο τίτλος του Master of Science                      3^ος κύκλος-Τουλάχιστον 3 χρόνων και αποδίδεται ο τίτλος του  Διδακτορικού

Ο πρώτος κύκλος, ο οποίος θα έχει διάρκεια 3 ή 4 χρόνια, θα περιέχει τις βασικές γνώσεις της επιστήμης και ο τίτλος που θα αποδίδεται θα μας κατοχυρώνει με ελάχιστα εργασιακά δικαιώματα όπως εύκολα είναι κατανοητό. «Διεθνώς αμφισβητείται εντονότατα η δυνατότητα αναγνώρισης επαγγελματικών δικαιωμάτων μηχανικού σε επίπεδο ‘bachelor’» Νικόλαος Μουσιόπουλος, κοσμήτορας πολυτεχνικής σχολής.  Επομένως αφού οι εργασιακοί ορίζοντες μας θα στενεύουν επικίνδυνα, ο δεύτερος κύκλος σπουδών καθίσταται  απαραίτητος. Ο δεύτερος κύκλος, ο οποίος θα έχει διάρκεια 1 ή 2 χρόνια, αλλά θα προσφέρει ένα μέρος των γνώσεων που περιλαμβάνονται τώρα στο πτυχίο και θα ειδικεύει σε κάποιον τομέα. Επίσης, στο δεύτερο κύκλο σπουδών δε θα έχουν πρόσβαση όλοι ανεξαιρέτως οι φοιτητές αλλά μόνο ένα αυστηρά προκαθορισμένο ποσοστό της τάξης του 25 με 30 % των προπτυχιακών φοιτητών θα αποκτά μεταπτυχιακό τίτλο, με λίγα λόγια πτυχίο ισότιμο με το πανεπιστημιακό πτυχίο των προηγούμενων δεκαετιών. Στο πλαίσιο αυτό, από τους 30.000 περίπου πτυχιούχους ΑΕΙ που ολοκληρώνουν κάθε χρόνο τον πρώτο κύκλο σήμερα, μόνο οι 4.500 θα αποκτούν το πτυχίο του β' κύκλου. Έτσι, με πολύ λιγότερους φοιτητές στο δεύτερο κύκλο η κυβέρνηση πετυχαίνει τον απώτερο στόχο της : μείωση των δαπανών για την παιδεία.  Ο τρίτος κύκλος, ο οποίος θα έχει διάρκεια 3 χρόνια, θα είναι το διδακτορικό και θα απευθύνεται σε ελάχιστους. Βέβαια, επειδή τα διδακτορικά χρηματοδοτούνται ακόμα από το κράτος γίνεται προσπάθεια μείωσης του αριθμού των υποψήφιων διδακτόρων.

Τέλος, με την καθιέρωση των δύο κύκλων σπουδών παρατηρείται μια εντατικοποίηση του ρυθμού σπουδών που δεν είναι κατανοητό κατά πόσο συνάδει με το αληθινό πνεύμα της εκπαίδευσης που είναι η διαμόρφωση ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων και όχι  μονομερώς  εξειδικευμένων ατόμων.