Θα ξεπουλούσες τον ήλιο;;;
Καλησπέρα,
είμαστε η αυτόνομη πρωτοβουλία χημικών μηχανικών – Από Κοινού και αποφασίσαμε τη διεξαγωγή της σημερινής εκδήλωσης με αφορμή την επικείμενη ιδιωτικοποίηση της Εταιρίας Ύδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης (ΕΥΑΘ), θέλοντας να τονίσουμε και να αναδείξουμε τη σοβαρότητα του γεγονότος και του κοινωνικό-πολιτικού του κόστους.
Τα τελευταία χρόνια βιώνουμε την προσπάθεια ιδιωτικοποίησης τεράστιων περιουσιακών στοιχείων του δημοσίου και την υποβάθμιση των κοινωνικών παροχών (υγεία, παιδεία, μέσα μεταφοράς κ.α), με πρόφαση την οικονομική κρίση του ελληνικού καπιταλισμού. Στα πλαίσια αυτής της πολιτικής, η κυβέρνηση αποφάσισε την αποκρατικοποίηση του 51% της ΕΥΑΘ εντάσσοντας την στον ΤΑΙΠΕΔ (φορέας που δημιουργήθηκε για να ξεπουλήσει σε “καλή τιμή” υποδομές και ακίνητα του κράτους).
Με αυτόν τον τρόπο ξεπουλιέται το νερό, το σημαντικότερο ίσως κοινωνικό αγαθό, αφού αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την ύπαρξη και αναπαραγωγή κάθε έμβιου οργανισμού.
Το κράτος προχωρά σε αυτή την κίνηση υποστηρίζοντας πως γίνεται για την καλύτερη διαχείρηση των υδατικών αποθεμάτων, όμως η αλήθεια είναι ότι ένας ιδιώτης – επενδυτής δεν αναλαμβάνει την διαχείριση κάποιου φορέα, χωρίς να έχει στόχο να αντλήσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερα κέρδη από αυτόν. Στη συγκεκριμένη περίπτωση μιλάμε για ένα μονοπώλιο, το οποίο ως μοναδικό μέσο αύξησης των κερδών έχει την υπερτιμολόγηση, όπως επίσης την απουσία κάθε κοινωνικής μέριμνας και ανοχής, κόβωντας το νερό σε όποιον δεν μπορεί να το πληρώσει, έτσι ώστε να εξασφαλίσει την πειθάρχηση των καταναλωτών και την αποκόμιση μέγιστου κέρδους στον ελάχιστο χρόνο.
Όλα τα παραπάνω δεν αποτελούν υπόθεση εργασίας, ούτε είναι καταστροφολογικές προβλέψεις με στόχο την τρομοκράτηση, αλλά αντιθέτως αποτελούν αποτέλεσμα της ιστορικής εμπειρίας, αφού οπουδήποτε στον κόσμο έχει γίνει ιδιωτικοποίηση εταιριών ύδρευσης, αυτή έχει οδηγήσει σε υπέρογκη αύξηση των τιμολογίων (από 2 εως 12 φορές) και υποβάθμιση της ποιότητας του νερού. Για να γίνει πιο ξεκάθαρο το παραπάνω ας αναφέρουμε παρακάτω μερικά παραδείγματα.
είμαστε η αυτόνομη πρωτοβουλία χημικών μηχανικών – Από Κοινού και αποφασίσαμε τη διεξαγωγή της σημερινής εκδήλωσης με αφορμή την επικείμενη ιδιωτικοποίηση της Εταιρίας Ύδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης (ΕΥΑΘ), θέλοντας να τονίσουμε και να αναδείξουμε τη σοβαρότητα του γεγονότος και του κοινωνικό-πολιτικού του κόστους.
Τα τελευταία χρόνια βιώνουμε την προσπάθεια ιδιωτικοποίησης τεράστιων περιουσιακών στοιχείων του δημοσίου και την υποβάθμιση των κοινωνικών παροχών (υγεία, παιδεία, μέσα μεταφοράς κ.α), με πρόφαση την οικονομική κρίση του ελληνικού καπιταλισμού. Στα πλαίσια αυτής της πολιτικής, η κυβέρνηση αποφάσισε την αποκρατικοποίηση του 51% της ΕΥΑΘ εντάσσοντας την στον ΤΑΙΠΕΔ (φορέας που δημιουργήθηκε για να ξεπουλήσει σε “καλή τιμή” υποδομές και ακίνητα του κράτους).
Με αυτόν τον τρόπο ξεπουλιέται το νερό, το σημαντικότερο ίσως κοινωνικό αγαθό, αφού αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την ύπαρξη και αναπαραγωγή κάθε έμβιου οργανισμού.
Το κράτος προχωρά σε αυτή την κίνηση υποστηρίζοντας πως γίνεται για την καλύτερη διαχείρηση των υδατικών αποθεμάτων, όμως η αλήθεια είναι ότι ένας ιδιώτης – επενδυτής δεν αναλαμβάνει την διαχείριση κάποιου φορέα, χωρίς να έχει στόχο να αντλήσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερα κέρδη από αυτόν. Στη συγκεκριμένη περίπτωση μιλάμε για ένα μονοπώλιο, το οποίο ως μοναδικό μέσο αύξησης των κερδών έχει την υπερτιμολόγηση, όπως επίσης την απουσία κάθε κοινωνικής μέριμνας και ανοχής, κόβωντας το νερό σε όποιον δεν μπορεί να το πληρώσει, έτσι ώστε να εξασφαλίσει την πειθάρχηση των καταναλωτών και την αποκόμιση μέγιστου κέρδους στον ελάχιστο χρόνο.
Όλα τα παραπάνω δεν αποτελούν υπόθεση εργασίας, ούτε είναι καταστροφολογικές προβλέψεις με στόχο την τρομοκράτηση, αλλά αντιθέτως αποτελούν αποτέλεσμα της ιστορικής εμπειρίας, αφού οπουδήποτε στον κόσμο έχει γίνει ιδιωτικοποίηση εταιριών ύδρευσης, αυτή έχει οδηγήσει σε υπέρογκη αύξηση των τιμολογίων (από 2 εως 12 φορές) και υποβάθμιση της ποιότητας του νερού. Για να γίνει πιο ξεκάθαρο το παραπάνω ας αναφέρουμε παρακάτω μερικά παραδείγματα.
Ο δικηγόρος του διαβόλου
Μ.Βρετανία: Οι λογαριασμοί ύδρευσης και αποχέτευσης αυξήθηκαν κατά 67% μεταξύ 1989 και 1995 και κατά 245% μέχρι το 2006. Το ποσοστό διακοπών των παροχών ανέβηκε κατά 177%.
Βολιβία: Η εταιρία αγοραστής οικειοποιήθηκε ολόκληρο τον υδροφόρο ορίζοντα της χώρας, συμπεριλαμανομένων των αυτοσχέδιων έργων ύδρευσης σε περιοχές που δεν είχε επεκταθεί το δύκτιο, ακόμα και το νερό της βροχής. Στην Κοτσαμπάμπα (την τρίτη κατά σειρά πληθυσμιακά πόλη της Βολιβίας), μετά από διπλασιασμό της τιμής του νερού από την ιδιοκτήτρια εταιρία (αξίζει να σημειωθεί πως ο λογαριασμός του νερού έφτασε σε πολλά νοικοκυριά το 1/5 του εισοδήματος) οι κάτοικοι ξεσηκώθηκαν και μετά από αιματηρό αγώνα (έξι νεκροί) κατάφεραν να εκδιώξουν την εταιρία.
Φιλιππίνες: Μέσα σε 5 χρόνια από την ιδιωτικοποίηση του δικτύου ύδρευσης οι τιμές αυξήθηκαν κατά 500%. Το 2003 παρουσιάστηκαν κρούσματα χολέρας και δυσεντερίας λόγω κακής επεξεργασίας του νερού και έλλειψης συντήρησης του δικτύου, προκειμένου να περιορισθεί το λειτουργικό κόστος των εταιρειών διαχείρισης.
Βερολίνο: Η ιδιωτικοποίηση του δικτύου ύδρευσης, έφερε αυξήσεις τιμολογίων 30%, υποβάθμιση της ποιότητας του και 2000 απολύσεις υπαλλήλων. Οι κάτοικοι της πόλης κατάφεραν να εκδιώξουν την εταιρία με δημοψήφισμα, καταδικάζοντας όμως έτσι την πόλη σε υπέρογκες αποζημειώσεις προς την εταιρία αφού είχε υπογραφεί σχετική, μυστική σύμβαση (που όριζε την καταβολή αποζημίωσης σε περίπτωση αποπομπής της εταιρείας με οποιοδήποτε τρόπο) κατά την αποκρατικοποίηση.
Γαλλία: Μεγάλες πόλεις όπως για παράδειγμα το Παρίσι, η Γκρενόµπλ, το Μπορντό, η Βρέστη και το Χερβούργ, έχοντας βιώσει τις αρνητικές επιπτώσεις της ιδιωτικοποίησης επαναδημοτικοποιούν τις εταιρίες ύδρευσης.
Χιλή: Πέρα από συγκεκριμένες πόλεις, αναζητώντας περιοχές όπου το νερό ιδιωτικοποιήθηκε σε μαζική κλίμακα, συναντάμε το παράδειγμα της Χιλής. Η Χιλή βρισκόταν υπό το καθεστώς στρατιωτικής δικτατορίας του συνταγματάρχη Πινοσέτ και ταυτόχρονα είχε υπαχθεί σε καθεστώς ελεγχόμενης χρεωκοπίας με ταυτόχρονη χρηματοδότηση της χώρας από το ΔΝΤ. Με αφορμή λοιπόν την ιδιωτικοποίηση ολόκληρου του υδροφόρου ορίζοντα της χώρας!, συντελέστηκε από κοινού μία πρωτοφανής οικολογική, κοινωνική και οικονομική καταστροφή από την οποία η Χιλή δεν κατάφερε μέχρι και σήμερα να συνέλθει (για περισσότερες πληροφορίες στο προβαλλόμενο ντοκιμαντέρ).
Βολιβία: Η εταιρία αγοραστής οικειοποιήθηκε ολόκληρο τον υδροφόρο ορίζοντα της χώρας, συμπεριλαμανομένων των αυτοσχέδιων έργων ύδρευσης σε περιοχές που δεν είχε επεκταθεί το δύκτιο, ακόμα και το νερό της βροχής. Στην Κοτσαμπάμπα (την τρίτη κατά σειρά πληθυσμιακά πόλη της Βολιβίας), μετά από διπλασιασμό της τιμής του νερού από την ιδιοκτήτρια εταιρία (αξίζει να σημειωθεί πως ο λογαριασμός του νερού έφτασε σε πολλά νοικοκυριά το 1/5 του εισοδήματος) οι κάτοικοι ξεσηκώθηκαν και μετά από αιματηρό αγώνα (έξι νεκροί) κατάφεραν να εκδιώξουν την εταιρία.
Φιλιππίνες: Μέσα σε 5 χρόνια από την ιδιωτικοποίηση του δικτύου ύδρευσης οι τιμές αυξήθηκαν κατά 500%. Το 2003 παρουσιάστηκαν κρούσματα χολέρας και δυσεντερίας λόγω κακής επεξεργασίας του νερού και έλλειψης συντήρησης του δικτύου, προκειμένου να περιορισθεί το λειτουργικό κόστος των εταιρειών διαχείρισης.
Βερολίνο: Η ιδιωτικοποίηση του δικτύου ύδρευσης, έφερε αυξήσεις τιμολογίων 30%, υποβάθμιση της ποιότητας του και 2000 απολύσεις υπαλλήλων. Οι κάτοικοι της πόλης κατάφεραν να εκδιώξουν την εταιρία με δημοψήφισμα, καταδικάζοντας όμως έτσι την πόλη σε υπέρογκες αποζημειώσεις προς την εταιρία αφού είχε υπογραφεί σχετική, μυστική σύμβαση (που όριζε την καταβολή αποζημίωσης σε περίπτωση αποπομπής της εταιρείας με οποιοδήποτε τρόπο) κατά την αποκρατικοποίηση.
Γαλλία: Μεγάλες πόλεις όπως για παράδειγμα το Παρίσι, η Γκρενόµπλ, το Μπορντό, η Βρέστη και το Χερβούργ, έχοντας βιώσει τις αρνητικές επιπτώσεις της ιδιωτικοποίησης επαναδημοτικοποιούν τις εταιρίες ύδρευσης.
Χιλή: Πέρα από συγκεκριμένες πόλεις, αναζητώντας περιοχές όπου το νερό ιδιωτικοποιήθηκε σε μαζική κλίμακα, συναντάμε το παράδειγμα της Χιλής. Η Χιλή βρισκόταν υπό το καθεστώς στρατιωτικής δικτατορίας του συνταγματάρχη Πινοσέτ και ταυτόχρονα είχε υπαχθεί σε καθεστώς ελεγχόμενης χρεωκοπίας με ταυτόχρονη χρηματοδότηση της χώρας από το ΔΝΤ. Με αφορμή λοιπόν την ιδιωτικοποίηση ολόκληρου του υδροφόρου ορίζοντα της χώρας!, συντελέστηκε από κοινού μία πρωτοφανής οικολογική, κοινωνική και οικονομική καταστροφή από την οποία η Χιλή δεν κατάφερε μέχρι και σήμερα να συνέλθει (για περισσότερες πληροφορίες στο προβαλλόμενο ντοκιμαντέρ).
Κοτσαμπάμπα, Παρίσι, τώρα και στην πόλη σας!
Όσον αφορά τη Θεσσαλονίκη, οι ‘μνηστήρες’ της εταιρίας ύδρευσης είναι οι εξής δύο συμπράξεις ξένων και ελληνικών εταιριών:
1. Suez Environment SAS - ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις Α.Ε.
2. Mekorot Development and Enterprise Ltd - Γ. Αποστολόπουλος A.E. Συμμετοχών- MIYA Water Projects Netherlands BV - ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή ABETE
Η πρώτη υποψήφια (Suez) έχει να επιδείξει “αξιοζήλευτο” έργο αφού έχει εμπλακεί στο παρελθόν σε αρκετές ιδιωτικοποιήσεις, δημοσίων εταιριών ύδρευσης παγκοσμίως. Ορισμένα παραδείγματα τέτοιων πόλεων είναι το Σύδνευ (όπου το νερό βρέθηκε μολυσμένο από παράσιτα και κρυπτοσποριδια), το Μπουένος Άιρες (από όπου εκδιώχθηκε κλωτσιδών, αφού διπλασίασε την τιμή του νερού) και το Γιοχάνεσμπουργκ (όπου έκοψε το νερό από χιλιάδες ανθρώπους και προκάλεσε εκτεταμένες μολύνσεις)
Επίσης, αξίζει να σημειωθεί πως η παραπάνω εταιρία αυτή τη στιγμή παρουσιάζει χρέη ύψους 19777 εκατομμυρίων €, ενώ η ΕΥΑΘ παρουσιάζει πλεόνασμα.
Η δεύτερη υποψήφια (Mekorot) είναι εταιρία ιδιοκτησίας του Ισραηλινού κράτους, η οποία έχει αναλάβει με μεγάλο ζήλο την εκκαθάριση του Παλαιστινιακού πληθυσμού κόβοντας συχνά – πυκνά το νερός τις κοινότητές τους.
1. Suez Environment SAS - ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις Α.Ε.
2. Mekorot Development and Enterprise Ltd - Γ. Αποστολόπουλος A.E. Συμμετοχών- MIYA Water Projects Netherlands BV - ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή ABETE
Η πρώτη υποψήφια (Suez) έχει να επιδείξει “αξιοζήλευτο” έργο αφού έχει εμπλακεί στο παρελθόν σε αρκετές ιδιωτικοποιήσεις, δημοσίων εταιριών ύδρευσης παγκοσμίως. Ορισμένα παραδείγματα τέτοιων πόλεων είναι το Σύδνευ (όπου το νερό βρέθηκε μολυσμένο από παράσιτα και κρυπτοσποριδια), το Μπουένος Άιρες (από όπου εκδιώχθηκε κλωτσιδών, αφού διπλασίασε την τιμή του νερού) και το Γιοχάνεσμπουργκ (όπου έκοψε το νερό από χιλιάδες ανθρώπους και προκάλεσε εκτεταμένες μολύνσεις)
Επίσης, αξίζει να σημειωθεί πως η παραπάνω εταιρία αυτή τη στιγμή παρουσιάζει χρέη ύψους 19777 εκατομμυρίων €, ενώ η ΕΥΑΘ παρουσιάζει πλεόνασμα.
Η δεύτερη υποψήφια (Mekorot) είναι εταιρία ιδιοκτησίας του Ισραηλινού κράτους, η οποία έχει αναλάβει με μεγάλο ζήλο την εκκαθάριση του Παλαιστινιακού πληθυσμού κόβοντας συχνά – πυκνά το νερός τις κοινότητές τους.
Και που είμαστε αυτή τη στιγμή;
Αυτή τη στιγμή, ο αγώνας κατά της ιδιωτικοποίησης της εταιρίας ύδρευσης στη Θεσσαλονίκη έχει φτάσει σε μία πολύ σημαντική και κρίσιμη καμπή. Από τις αρχές του χρόνου, πολίτες, κινήσεις πολιτών και φορείς της πόλης διεκδίκησαν και πέτυχαν την διεξαγωγή δημοψηφίσματος (για δικούς τους και διαφορετικούς λόγους, ο καθένας βέβαια) για το θέμα του νερού, την πρώτη Κυριακή των αυτοδιοικητικών εκλογών (18/5/2014) . Αν και το δημοψήφισμα είναι θεσμικά άτυπο και η απόφαση του δε θα έχει δεσμευτικό χαρακτήρα, εντούτοις αποτελεί πρώτης τάξης ευκαιρία να «φωνάξουμε» ένα ΌΧΙ στην ιδιωτικοποίηση, αλλά και να φέρουμε το θέμα στην επιφάνεια, ενημερώνοντας, παράλληλα, τους συμπολίτες μας. Εξάλλου δημοψηφίσματα αποτέλεσαν σημείο αναφοράς σε πολλούς αγώνες για το νερό στο εξωτερικό, είτε αυτα ήταν θεσμικα κατοχυρωμενα (π.χ Ιταλία, Γερμανια) είτε όχι (π.χ. Βολιβία, Ισπανία).
Επιπρόσθετα, ένα τέτοιο άτυπο δημοψήφισμα, μπορεί να αποτελέσει εφαλτήριο στην ευαισθητοποίηση σε περισσότερο κόσμο και να βοηθήσει στο άνοιγμα του ζητήματος σε πληθυσμιακές ομάδες που μέχρι σήμερα δεν έχουν ενημερωθεί αρκετά σχετικά με το ζήτημα. Έχοντας λάβει υπόψη τα παραπάνω είναι μια απόφαση που θα λάβει ο καθένας προσωπικά, κατά πόσο θα αναμιχθεί με το ζήτημα. Άποψη μας είναι πως ο αγώνας ενάντια στην ιδιωτικοποίηση της Ε.Υ.Α.Θ, δεν μπορεί να δικαιωθεί με ένα εκλογικό αποτέλεσμα, αλλά μία πιθανή νίκη θα προέλθει έπειτα από ένα κοινωνικό αγώνα στον οποίο χρειάζεται η συμμετοχή όλων μας, με πολύ περισσότερο κόπο (συμμετοχή σε συνελεύσεις, πορείες, ενημέρωση των συμπολιτών μας) από την ψήφο μας. Η συμμετοχή του καθένα από μας, στη διοργάνωση του δημοψηφίσματος είναι κάτι που μας προβληματίζει ακόμη και αποτελεί ένα σημείο τριβής που δεν έχουμε ξεπεράσει ακόμη. Θεωρούμε πως ένα θετικό αποτέλεσμα στο δημοψήφισμα, θα αποτελέσει ένα ακόμη επιχείρημα στο θεωρητικό κομμάτι και όχι κάτι παραπάνω.
Πεποίθηση μας ως συλλογικότητα, είναι ότι κανένας ιδιώτης και καμία εταιρία-επενδυτής δεν πρέπει να έχει το δικαίωμα να απομυζά κέρδος από τις βασικές και θεμελιώδεις ανάγκες του ανθρώπου. Θεωρούμε την ιδιωτικοποίηση ένα πολύ βίαιο μέτρο το οποίο όχι μόνο δεν βελτιώνει την παρεχόμενη υπηρεσία, αλλά δρα ενάντια στην κοινωνία, αφού έχει ως σκοπό να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα «λίγων» και «εκλεκτών»:
Επιπρόσθετα, ένα τέτοιο άτυπο δημοψήφισμα, μπορεί να αποτελέσει εφαλτήριο στην ευαισθητοποίηση σε περισσότερο κόσμο και να βοηθήσει στο άνοιγμα του ζητήματος σε πληθυσμιακές ομάδες που μέχρι σήμερα δεν έχουν ενημερωθεί αρκετά σχετικά με το ζήτημα. Έχοντας λάβει υπόψη τα παραπάνω είναι μια απόφαση που θα λάβει ο καθένας προσωπικά, κατά πόσο θα αναμιχθεί με το ζήτημα. Άποψη μας είναι πως ο αγώνας ενάντια στην ιδιωτικοποίηση της Ε.Υ.Α.Θ, δεν μπορεί να δικαιωθεί με ένα εκλογικό αποτέλεσμα, αλλά μία πιθανή νίκη θα προέλθει έπειτα από ένα κοινωνικό αγώνα στον οποίο χρειάζεται η συμμετοχή όλων μας, με πολύ περισσότερο κόπο (συμμετοχή σε συνελεύσεις, πορείες, ενημέρωση των συμπολιτών μας) από την ψήφο μας. Η συμμετοχή του καθένα από μας, στη διοργάνωση του δημοψηφίσματος είναι κάτι που μας προβληματίζει ακόμη και αποτελεί ένα σημείο τριβής που δεν έχουμε ξεπεράσει ακόμη. Θεωρούμε πως ένα θετικό αποτέλεσμα στο δημοψήφισμα, θα αποτελέσει ένα ακόμη επιχείρημα στο θεωρητικό κομμάτι και όχι κάτι παραπάνω.
Πεποίθηση μας ως συλλογικότητα, είναι ότι κανένας ιδιώτης και καμία εταιρία-επενδυτής δεν πρέπει να έχει το δικαίωμα να απομυζά κέρδος από τις βασικές και θεμελιώδεις ανάγκες του ανθρώπου. Θεωρούμε την ιδιωτικοποίηση ένα πολύ βίαιο μέτρο το οποίο όχι μόνο δεν βελτιώνει την παρεχόμενη υπηρεσία, αλλά δρα ενάντια στην κοινωνία, αφού έχει ως σκοπό να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα «λίγων» και «εκλεκτών»: